Przerywany post – rewolucja w odżywianiu czy kolejna dieta cud?
Zauważyłeś, że coraz więcej znajomych omija śniadanie i celowo wydłuża przerwy między posiłkami? To nie przypadek. Intermittent fasting (IF) podbija świat zdrowia i fitnessu, ale czy faktycznie działa? Jako dietetyk z 10-letnim doświadczeniem widzę zarówno zachwyty, jak i rozczarowania tą metodą. Przyjrzyjmy się faktom bez zbędnego entuzjazmu.
Co się dzieje w organizmie podczas postu?
Kluczowy mechanizm? Gdy nie jesz przez 12-16 godzin, organizm przechodzi na tryb sprzątania. Najpierw spala zapasy glukozy, potem tkankę tłuszczową. U moich pacjentów obserwuję trzy kluczowe zmiany:
- Spadek insuliny nawet o 25% – idealne dla osób z insulinoopornością
- Wzrost hormonu wzrostu – to nie tylko spalanie tłuszczu, ale i lepsza regeneracja
- Autofagia – proces samoczynnego czyszczenia komórek, o którym warto mówić więcej
Pamiętam pacjentkę, która po 3 miesiącach 16:8 schudła 8 kg, ale… straciła okres. To pokazuje, że IF to nie zabawa.
Cukier pod kontrolą – fakty i mity
W mojej praktyce IF sprawdza się u około 60% pacjentów z początkową insulinoopornością. Dlaczego tylko u części? Bo nie każdy organizm reaguje tak samo na długie przerwy w jedzeniu.
Najlepsze efekty widzę u osób, które:
- Mają problem z podjadaniem wieczorem
- Czują się ociężale po śniadaniu
- Mają wysoki cukier na czczo (100-125 mg/dl)
Ale uwaga! U pacjentów z zaawansowaną cukrzycą IF może być niebezpieczny – miałem przypadek groźnej hipoglikemii u mężczyzny, który bez konsultacji z lekarzem odstawił lek na cukrzycę.
Nie tylko waga – zaskakujące efekty postu
Oprócz utraty wagi, moi pacjenci często zgłaszają:
- Lepsze skupienie w pracy (szczególnie poranne godziny postu)
- Mniejszą ochotę na słodycze
- Poprawę wyników lipidowych
Ale jest też druga strona medalu. U około 20% osób pojawiają się:
- Problemy z koncentracją
- Drażliwość
- Zaburzenia cyklu (u kobiet)
Czy to dla Ciebie? Test bezpieczeństwa
Zanim spróbujesz IF, odpowiedz na 3 pytania:
- Czy masz historię zaburzeń odżywiania?
- Czy jesteś w ciąży lub karmisz?
- Czy przyjmujesz leki na stałe?
Jeśli na którekolwiek odpowiedziałeś tak, odpuść. Dla pozostałych mam radę – zacznij od małych kroków. Pomijaj kolację 2-3 razy w tygodniu, obserwuj reakcje organizmu. Jeśli po tygodniu czujesz się lepiej, możesz stopniowo wydłużać post.
Pamiętaj – IF to narzędzie, a nie cudowna dieta. U części osób działa świetnie, u innych kompletnie się nie sprawdza. Tak jak jedni lepiej czują się na diecie wegańskiej, a inni potrzebują mięsa – tak samo jest z postem. Słuchaj swojego ciała, bo żaden artykuł nie zastąpi jego mądrości.
